شیوه های قصه گویان در نقل داستانهای قرآنی

Authors

صبحه عبادی

دانشجوی دکترا، گروه تاریخ، دانشگاه تهران آذرتاش آذرنوش

استاد گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه تهران احمد بادکوبه هزاوه

استادیار گروه تاریخ، دانشگاه تهران

abstract

قصّه گویی پدیده ای است اجتماعی که در جامعه عرب جاهلی رواج داشت. قصّه گویان در شب نشینی های خود به بازگویی روایت های قهرمانان قبایل خود و داستان های ملوک یمن می پرداختند. در دوره اسلامی با توجه به تشکیل حکومتی دینی، قصه پردازان مسلمان، داستان های قرآنی را با آمیزه هایی از سخنان اهل کتاب و اقوام ایرانی، بابلی و یونانی همراه با وعظ و تذکیر نقل می کردند. قصّه گویان برای نقل داستان های قرآنی که در قرآن کوتاه و مختصر آمده است، شیوه های متعددی به کار می بردند. بسیاری از این داستانها به طور کامل در تورات آمده است؛ از این رو برخی از قصه گویان مستقیما از خود تورات استفاده می کردند و برخی دیگر برای تکمیل داستان های خود به اهل کتاب مراجعه می نمودند. بعضی از قصّه گویان نیز داستان ها را از تورات اخذ کرده و با ایجاد تغییر در جزئیات، به آنها صبغه اسلامی می دادند. همچنین قُصّاص از ساخته های ذهنی خود در تکمیل داستان ها استفاده می کردند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

روایتگردانی در قصه های عامیانه و داستانهای نوین فارسی

برای «روایت پژوهیِ درزمانی» عرصه های گوناگونی را می توان متصور شد که گونه شناسیِ روایت در دوره های تاریخی مختلف یکی از آنهاست، و جستن پیشینه ی فنون داستان پردازیِ نوین در قصه های عامیانه ی بومی یکی دیگر. در همین راستا و با این گمان که حتا در صورت تغییر کارکرد یا چه بسا نقش باختگیِ کاملِ روایت نماهای شفاهی، باید آثاری از آنها در رمان و داستان کوتاه فارسی به جا مانده باشد، نگارنده ی مقاله ی حاضر بر آن...

full text

تأثیر قصه های قرآنی بر پیشرفت تحصیلی دانشآموزان

پژوهش حاضر، تحقیقی نیمه‌تجربی از نوع‌ پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل و دارای مرحله پی‌گیری است. هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی تأثیر قصه‌های قرآن بر پیشرفت تحصیلی‌ ‌دانش‌آموزان بوده است. جامعۀ مورد مطالعه شامل کلیه دانش‌آموزان پسر پایه دوم متوسطه منطقه 5 شهر تهران در سال تحصیلی 1395- 1394 بوده است از بین آنان، با بهره‌گیری از روش نمونه‌برداری چندمرحله‌ای‌، تعداد60 نفر از دانش‌آموزانی که آزمون...

full text

آشنایی زدایی از داستانهای قرآنی در دیوان خاقانی

  خاقانی از شاعران صاحب سبک است، اندیشه‌های خاصی در شعر و شاعری دارد و بر بسیاری از علوم رایج روزگار خود مسلط است. دین و مضامین دینی بسامد فراوانی در دیوان وی دارد و داستانهای منقول از قرآن کریم و یا داستانهای دینی که در قرآن کریم هم به آن اشاره نشده و در تفاسیر یا قصص پیامبران آمده است، تجلّی خاصی در دیوان شاعر دارد. در دیوان خاقانی داستانهایی از زندگی آدم تا خاتم با تنوعهای بیانی و در قالب تاب...

full text

بررسی تطبیقی زن مدارانه ی قصه های هزار و یک شب و داستانهای آسیایی گوبینو

چکیده ادبیات آیینهی هر اجتماع انسانی است و توجه به سیمای زن در ادبیات هر فرهنگ میتواند گویای جایگاه زن در اجتماع خویش باشد. بررسی ادبیات متاسفانه بیانگر این مطلب است که این آیینه تصویر زیبایی از زنان به خوانندهی خود ارائه نمیدهد. این اصل در داستانهایی با ریشهی هندی بیشتر نمود پیدا میکند، چرا که آیین هندو با مردسالاری و زنستیزی همراه بوده است. هزار و یک شب نیز با ریشهای هند و ایرانی از این قاعده...

full text

کنکاشی بوم– جامعه‌شناختی در قصه قرآنی صالح و ناقه‌الله

این نوشتار با دو رویکرد توصیفی و تحلیلی- هرمنوتیکال، قصه صالح را در سپهرمعرفتی معاصر بازخوانی نموده و در قرائتی زیست­محیطی- جامعه­شناختی، طبیعت (محیط غیر انسان­ساخت)، به مثابه ناقه­الله دیروزین و امروزینی تلقی شده است. نتیجه آن که محیط غیر انسان­ساخت (ناقه­الله) سهمی از منابع حیات (آب و ...) داشته و به ویژه امروزه در برابر جنون تولید ومصرف مدرنیسم- اومانیسم؛ نیازمند توجه، مراقبت و پرستاری ویژه­...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
دراسات فی العلوم الانسانیه

جلد ۲۰، شماره ۱، صفحات ۵۷-۷۲

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023